جمعه ۲۸ آذر ۱۴۰۴ - ۱۳:۴۲
مروری بر جایگاه زن در تاریخ؛ از «عروسک‌سازی» تا «آدم‌سازی»

حوزه/ پژوهش‌ها نشان می‌دهد که شئ‌انگاری زنان نه تنها به کرامت انسانی آنان آسیب می‌زند، بلکه پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای نیز دارد؛ از افزایش خشونت‌های جنسیتی گرفته تا کاهش اعتماد اجتماعی و تضعیف مشارکت زنان در عرصه‌های علمی و فرهنگی. این همان خطری است که امام خمینی(ره) دهه‌ها پیش هشدار داده بودند: اگر زن به سطح یک «عروسک» تقلیل یابد، جامعه از ظرفیت عظیم او برای پیشرفت محروم خواهد شد.  

خبرگزاری حوزه| امام خمینی (ره) در اسفندماه سال ۱۳۵۸ دربیاناتی فرمودند: همه قوانین اسلامی برای صلاح جامعه است. آنها که زنها را می‌خواهند ملعبه مردان و ملعبه جوان‌های فاسد قرار بدهند خیانتکارند. زنها نباید گول بخورند؛ زن‌ها گمان نکنند که این مقام زن است که باید بزک کرده بیرون برود با سرِ باز و لخت! این مقام زن نیست؛ این عروسک بازی است نه زن. زن باید شجاع باشد؛ زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت بکند. زن آدم‌ساز است؛ زن مربی انسان است.

امام خمینی (ره) در بیانات‌شان تاکید می کنند که زن باید با صفات عالیه مثل شجاعت شناخته شود. شجاعت به این معنا که برای خود و شخصیت خود ارزش قائل باشد و حرفی برای گفتن داشته باشد نه اینکه مانند عروسک فقط به ظاهر او توجه و شئ انگاری شود.

مطلب مهمی که امام خمینی (ره) در آن سال به آن اشاره کردند امروزه نتیجه یکی از بزرگترین پژوهش ها به نام شئ انگاری است. محققین بعد از بررسی های دقیق متوجه شدند زنانی که آرایش زیاد و لباس باز دارند در چشم انسان های دیگر و به خصوص مردان به صورت شئ مشاهده می‌شوند و دیگر حس انسانی و انسانیتی نسبت به آنان ندارند. در نتیجه به خود اجازه می دهند هر برخوردی را با زنان داشته باشند. امام خمینی(ره) زن را مربی جامعه معرفی می کند. جایگاهی که بالاترین جایگاه در ساختن جامعه متمدن است. زن تمدن ساز است و اگر زن شئ انگاری شود جامعه دچار آسیب فراوان خواهد شد.این مطلب مطرح شده توسط امام ره بسیار عمیق است.

زن در نگاه امام خمینی(ره) تنها یک فرد در خانواده نیست، بلکه ستون اصلی تربیت نسل آینده است. اگر زن جایگاه واقعی خود را بشناسد و از سطحی‌نگری و ظاهربینی فاصله بگیرد، می‌تواند نسلی را پرورش دهد که اهل اندیشه، اخلاق و مسئولیت‌پذیری باشد. این همان نقشی است که ایشان از آن به عنوان «آدم‌ساز» یاد می‌کنند؛ یعنی زن با تربیت صحیح فرزندان، بنیان‌های یک جامعه سالم و پویا را بنا می‌گذارد.

از سوی دیگر، پژوهش‌های روان‌شناسی و جامعه‌شناسی امروز نشان می‌دهد که شئ‌انگاری زنان نه تنها به کرامت انسانی آنان آسیب می‌زند، بلکه پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای نیز دارد؛ از افزایش خشونت‌های جنسیتی گرفته تا کاهش اعتماد اجتماعی و تضعیف مشارکت زنان در عرصه‌های علمی و فرهنگی. این همان خطری است که امام خمینی(ره) دهه‌ها پیش هشدار داده بودند: اگر زن به سطح یک «عروسک» تقلیل یابد، جامعه از ظرفیت عظیم او برای پیشرفت محروم خواهد شد.

بنابراین، نگاه عمیق امام خمینی(ره) به زن، نگاهی تمدن‌ساز است. ایشان زن را نه در حاشیه، بلکه در متن جامعه می‌دیدند؛ انسانی که باید شجاع، آگاه و اثرگذار باشد. امروز نیز بازخوانی این دیدگاه می‌تواند راهگشای بسیاری از چالش‌های فرهنگی و اجتماعی باشد، زیرا یادآوری می‌کند که زن با حفظ کرامت و شخصیت خود، می‌تواند موتور محرک تحول و پیشرفت در جامعه باشد.

امام خمینی(ره) در بیانات خود بارها تأکید داشتند که زن موجودی است با کرامت الهی و جایگاهی بسیار فراتر از نگاه سطحی و ظاهری. ایشان زن را «مربی انسان» و «آدم‌ساز» معرفی می‌کردند؛ یعنی کسی که با تربیت نسل آینده، بنیان‌های یک جامعه سالم و پیشرفته را بنا می‌گذارد. این نگاه نشان می‌دهد که مقام زن در اندیشه امام، نه در ظاهر و بزک، بلکه در نقش تمدن‌سازی و تربیت انسان‌ها معنا پیدا می‌کند.

از همین رو، امام خمینی(ره) هشدار می‌دادند که تقلیل زن به یک «عروسک» یا ابزار سرگرمی، خیانت به جامعه است. این سخن ایشان با یافته‌های امروز درباره پدیده «شئ‌انگاری زنان» کاملاً هم‌خوانی دارد؛ زیرا وقتی زن تنها به ظاهرش محدود شود، کرامت انسانی او نادیده گرفته می‌شود و جامعه از ظرفیت عظیم او برای پیشرفت محروم می‌گردد. بنابراین، فرمایش امام در حقیقت دعوتی است به بازشناسی مقام زن به عنوان نیرویی شجاع، آگاه و اثرگذار در مقدرات اساسی کشور و نه صرفاً موجودی برای نمایش ظاهری.

زهره امانی

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha